Στην Καρδίτσα 23 χρόνια στα « χαρτιά» το κατ΄ άλλα « Εθνικού Επιπέδου» έργο των αρδευτικών Σμοκόβου

Ερώτηση στη Βουλή για την καθυστέρηση στην κατασκευή των αρδευτικών δικτύων Σμοκόβου στην Καρδίτσα κατέθεσε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Μανώλης Χριστοδουλάκης .
«Φέρνουμε στη Βουλή το έργο των αρδευτικών δικτύων Σμοκόβου, κρίσιμο για το ενεργειακό κόστος των αγροτών που συνδέεται με ελλιπείς υποδομές άρδευσης. Οι σοβαρές καθυστερήσεις επιφέρουν πλήγμα για την αγροτική παραγωγή και τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων στη Θεσσαλία, ειδικά μετά τις καταστροφές του Daniel», τονίζει.
Η ερώτηση απευθύνεται προς τους υπουργούς Υποδομών και Μεταφορών καθώς και Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αναδεικνύει τις σοβαρές καθυστερήσεις στην εκπόνηση της μελέτης και την κατασκευή των αρδευτικών δικτύων Σμοκόβου.
Το έργο, το οποίο έχει χαρακτηριστεί από το 2019 ως Εθνικού Επιπέδου, Ειδικό και Σημαντικό, παραμένει σε στασιμότητα, καθώς οι διαδικασίες επικαιροποίησης της υφιστάμενης μελέτης του 2002 έχουν σημειώσει αλλεπάλληλες καθυστερήσεις.
Παρότι το 2019 είχε εξαγγελθεί η έναρξη της διαδικασίας αποσφράγισης των προσφορών για τη μελέτη, η σύμβαση υπογράφηκε μόλις το 2021, ενώ πρόσφατα εγκρίθηκε νέα παράταση έως τον Οκτώβριο του 2026.
Ο βουλευτής τονίζει ότι η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα και η έλλειψη χρηματοδοτικής δέσμευσης για την κατασκευή του έργου αποτελούν πλήγμα για τον αγροτικό τομέα και τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας.
Ιδιαίτερα μετά τις καταστροφικές πλημμύρες της κακοκαιρίας Daniel τον Σεπτέμβριο του 2023,καθίσταται σαφής η ανάγκη άμεσης υλοποίησης ενός σύγχρονου αρδευτικού συστήματος, το οποίο θα συμβάλλει τόσο στην αγροτική παραγωγή όσο και στην αντιπλημμυρική προστασία της περιοχής.
Ο κ. Χριστοδουλάκης ρωτά τους αρμόδιους Υπουργούς για ποιους λόγους υπήρξε διετής καθυστέρηση στην υπογραφή της σύμβασης για την εκπόνηση της μελέτης, ποιοι παράγοντες συνέβαλαν στην ανάγκη για νέα παράταση της μελέτης έως το 2026 και αν οι καθυστερήσεις οφείλονται στην ανάδοχο εταιρεία ή στην αδυναμία της διοίκησης να προωθήσει τις απαραίτητες εγκρίσεις.
Επιπρόσθετα, ζητά να μάθει αν έχουν ληφθεί υπόψη οι επιπτώσεις των πρόσφατων πλημμυρών στον σχεδιασμό του έργου και αν προβλέπονται αλλαγές για την καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την προστασία της περιοχής από μελλοντικές φυσικές καταστροφές.
Τέλος, εστιάζει στα θέματα της χρηματοδότησης και του χρονοδιαγράμματος κατασκευής του έργου ρωτώντας αν έχει εξασφαλιστεί συγκεκριμένη χρηματοδότηση για τη φάση κατασκευής των αρδευτικών δικτύων ή αν υπάρχει ο κίνδυνος η μελέτη να ολοκληρωθεί χωρίς να ακολουθήσει η υλοποίηση του έργου.
Η ερώτηση
Ολόκληρη η ερώτηση έχει ως εξής:
«ΠΡΟΣ: Tον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών
Tον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ΘΕΜΑ: Καθυστέρηση της μελέτης και της κατασκευής των αρδευτικών δικτύων
Σμοκόβου
Κύριε Υπουργέ,
Το έργο των αρδευτικών δικτύων Σμοκόβου έχει χαρακτηριστεί από το 2019 ως έργο Εθνικού Επιπέδου, Ειδικό και Σημαντικό, δεδομένου του κρίσιμου ρόλου του στη διαχείριση των υδατικών πόρων της Θεσσαλίας και τη στήριξη του αγροτικού τομέα. Παρά την αναγνώριση της σημασίας του και τις δεσμεύσεις της προηγούμενης ηγεσίας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, οι διαδοχικές καθυστερήσεις στην εκπόνηση της επικαιροποίησης της ήδη υπάρχουσας από το 2002 μελέτης, καθώς και η πρόσφατη έγκριση νέας παράτασης έως το 2026, προκαλούν έντονες
ανησυχίες στους αγρότες και τους κατοίκους της Θεσσαλίας, ιδιαίτερα μετά τις καταστροφικές πλημμύρες της κακοκαιρίας Daniel τον Σεπτέμβριο του 2023.
Στις 14 Σεπτεμβρίου 2019, ο τότε Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Καραμανλής, απαντώντας σε ερώτηση βουλευτή της Συμπολίτευσης (υπ. Αριθμ. 323/20.08.2019), διαβεβαίωνε ότι στις 17 Σεπτεμβρίου 2019 θα γινόταν η αποσφράγιση των προσφορών για τη μελέτη των αρδευτικών δικτύων Σμοκόβου. Παράλληλα, είχε εγκριθεί η δέσμευση προϋπολογισμού ύψους 3.000.000 ευρώ για τη δημόσια σύμβαση εκπόνησης της μελέτης.
Ωστόσο, η σύμβαση για την εκπόνηση της μελέτης υπογράφηκε δύο χρόνια αργότερα, τον Ιούλιο του 2021, με συμβατικό ποσό 1.940.643,40 ευρώ και αρχική προθεσμία ολοκλήρωσης τον Φεβρουάριο του 2024. Πρόσφατα, εγκρίθηκε παράταση της συνολικής προθεσμίας έως τον Οκτώβριο του 2026, γεγονός που σημαίνει ότι η ολοκλήήρωση της μελέτης θα έχει καθυστερήσει συνολικά επτά χρόνια από τις αρχικές εξαγγελίες του 2019.
Η συγκεκριμένη εξέλιξη εγείρει σοβαρά ερωτήματα τόσο για την υπαιτιότητα των καθυστερήσεων όσο και για τη βούληση του Υπουργείου να προχωρήσει τελικά στην κατασκευή του έργου.
H αρδευόμενη έκταση, η οποία σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις θα έφτανε τα 252.600 στρέμματα, παραμένει μέχρι σήμερα εντελώς αναξιοποίητη, με εξαίρεση μόλις 17.500 στρέμματα που έχουν ενταχθεί σε σύστημα υπό πίεση και άλλα 60.000-80.000 στρέμματα που εξυπηρετούνται από πρόχειρα ανοικτά δίκτυα.
Οι καταστροφικές πλημμύρες του 2023 λόγω της κακοκαιρίας Daniel κατέδειξαν με τον πιο οδυνηρό τρόπο τις ελλείψεις σε έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διαχείρισης υδάτινων πόρων στη Θεσσαλία.
Οι ζημιές στις καλλιέργειες, τις υποδομές και τους οικισμούς επιβεβαιώνουν την επιτακτική ανάγκη για άμεση ολοκλήρωση των μελετών και δρομολόγηση των έργων, καθώς το αρδευτικό σύστημα του Σμοκόβου δεν επηρεάζει μόνο την αγροτική παραγωγή, αλλά και τη συνολική ανθεκτικότητα της περιοχής στις κλιματικές προκλήσεις.
Επειδή η καθυστέρηση της μελέτης και η αβεβαιότητα για τη χρηματοδότηση της κατασκευής των αρδευτικών δικτύων αποτελούν σοβαρό πλήγμα για την αγροτική παραγωγή, την οικονομία της Θεσσαλίας και τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων.
Επειδή οι πρόσφατες πλημμύρες κατέστησαν ξεκάθαρη την ανάγκη για επιτάχυνση των διαδικασιών, ώστε η περιοχή να αποκτήσει ένα σύγχρονο και ανθεκτικό αρδευτικό σύστημα που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των αγροτών και θα ενισχύει την αντιπλημμυρική προστασία.
Ερωτάστε κ. Υπουργέ
1. Για ποιους λόγους καθυστέρησε για δύο χρόνια η υπογραφή της σύμβασης για την
εκπόνηση της μελέτης των αρδευτικών δικτύων Σμοκόβου, παρά τις εξαγγελίες του
Σεπτεμβρίου 2019 ότι η διαδικασία είχε ήδη προχωρήσει;
2. Ποιοι παράγοντες συνέβαλαν στην ανάγκη για περαιτέρω παράταση της μελέτης έως το 2026; Υπήρξαν καθυστερήσεις από την ανάδοχο εταιρεία ή πρόκειται για αδυναμία της διοίκησης να προωθήσει τις απαραίτητες εγκρίσεις;
3. Έχουν ληφθεί υπόψη τα νέα δεδομένα, μετά την κακοκαιρία Daniel, και προβλέπονται αλλαγές στον σχεδιασμό του έργου για την καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την προστασία της περιοχής από μελλοντικές πλημμύρες;
4. Η παράταση της μελέτης σημαίνει και αντίστοιχη καθυστέρηση στην υλοποίηση των αρδευτικών έργων; Αν ναι, πότε υπολογίζεται ρεαλιστικά η έναρξη της κατασκευής τους;
5. Έχει εξασφαλιστεί συγκεκριμένη χρηματοδότηση για τη φάση κατασκευής των
αρδευτικών δικτύων ή υπάρχει κίνδυνος η εκπόνηση της μελέτης να μείνει τελικά «στα χαρτιά», χωρίς να προχωρήσει η υλοποίηση του έργου;
6. Υπάρχει σχέδιο για ένταξη του έργου σε συγκεκριμένο χρηματοδοτικό πρόγραμμα (π.χ. Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ 2021-2027 ή εθνικούς πόρους) και ποιο είναι το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα για την υποβολή αιτήματος χρηματοδότησης;»