Η ροή που ακολουθεί ο ασθενής πριν καταλήξει στο δωμάτιο της κλινικής περνάει μια μακρόπνοη δοκιμασία, συνήθως στο χαμηλότερο επίπεδο του νοσοκομείου. Εκεί που συρρέουν οι ασθενείς με σοβαρό πρόβλημα υγείας μαζί με τον ασθενή που τον έχει τσιμπήσει μια μέλισσα.
Πιο συγκεκριμένα, με αφορμή τα διαχρονικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα νοσοκομεία της Δυτικής Κρήτης, ήρθε η ώρα να δούμε μία αναμόρφωση της επείγουσας φροντίδας σε επίπεδο Δυτικής Κρήτης.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας έχει 39 χρόνια λειτουργίας και κατάφερε να κρατηθεί όρθιο στην οικονομική, αλλά και την υγειονομική κρίση, εξαντλώντας και τις τελευταίες εφεδρείες των λειτουργών του. Η πληθυσμιακή γήρανση σε συνδυασμό με την εσωτερική μετανάστευση, τις άναρχες μεγαλουπόλεις και την κλιματική αλλαγή, δημιουργούν ένα τελείως διαφορετικό φάσμα από το 1983. Το πλεόνασμα ειδικών γιατρών ακόμα και μετά την μαζική μετανάστευσή τους, η έλλειψη δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στις πόλεις και η αποψίλωση των κέντρων υγείας από διαγνωστικά εργαλεία, έχουν οδηγήσει σε ένα αστυφιλικό νοσοκομειακό κεντρικό μοντέλο που ωθεί τους πολίτες στα επείγοντα.
Στα επείγοντα συναντιούνται οξέα περιστατικά με τα καθημερινά μικρά προβλήματα υγείας. Εκεί ευρίσκονται δίπλα δίπλα ο εμφραγματίας ασθενής με εκείνον που έχει ένα κρυολόγημα, εκεί συναντιέται το τροχαίο με την ωτίτιδα. Αυτό έχει ως απότοκο την δημιουργία πολύωρης αναμονής σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά και την απορρόφηση μεγάλου όγκου του καθημερινού φόρτου εργασίας στα επείγοντα ενός νοσοκομείου, όπως και την καθυστερημένη αντιμετώπιση του βαρέως πάσχοντος, αφού χρειάζεται να εξεταστούν μικρότερης βαρύτητας περιστατικά.
Χαρακτηριστικό είναι ότι για κάθε βαρύ περιστατικό, έχουν εξεταστεί πάνω από 10 ήσσονος σημασίας περιστατικά και κάθε χρόνο η προσέλευση αυξάνεται. Οι επισκέψεις στα τμήματα των επειγόντων των δύο νοσοκομείων Χανίων και Ρεθύμνου ξεπερνούν τις 200.000. Στο τεράστιο αυτό θέμα η λύση είναι η δημιουργία αστικού τύπου Κέντρων Υγείας με 24ωρη λειτουργία για τα χαμηλής βαρύτητας περιστατικά, λειτουργώντας ως Urgent Center. Γι’ αυτό προτείνεται η ενίσχυση και η ουσιαστική θεσμική καθιέρωση της Επείγουσας Φροντίδας με την ίδρυση Αυτόνομων Τμημάτων Επειγόντων 24ωρης συνεχούς λειτουργίας. Αυτό σημαίνει αλλαγή του σημερινού συστήματος εφημεριών, με αποδέσμευση πόρων που θα χρηματοδοτήσουν το νέο σύστημα Επείγουσας Φροντίδας, αλλά και την λειτουργία ενός κέντρου Επείγουσας Φροντίδας στα Χανιά.
Σύμφωνα με μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στις Η.Π.Α., το κόστος ενός τέτοιου εγχειρήματος ανέρχεται στα 30εκ. ευρώ. Κάτι πολύ σημαντικό που πρέπει επίσης να αναφερθεί, είναι ότι ερεύνα του Lancet έδειξε πως η συνολική ετήσια επιβάρυνση από τις επισκέψεις εξωτερικών ασθενών στα ελληνικά νοσοκομεία είναι τεράστια και εκτιμάται στα 802,4εκ. ευρώ. Σημειωτέον ότι από τους ασθενείς που πηγαίνουν στα εξωτερικά ιατρεία, μόλις το 15% αυτών εισάγονται τελικά για νοσηλεία. Κατά την παραπάνω ερεύνα αυτό οφείλεται στην απουσία συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας και Κέντρων Υγείας 24ωρης λειτουργίας, με αποτέλεσμα μεγάλος αριθμός ασθενών – που θα μπορούσαν να εξυπηρετηθούν εκτός νοσοκομείου – να συρρέει στα επείγοντα ή στα εξωτερικά ιατρεία των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων.
Συμπερασματικά, επιβάλλεται η δημιουργία μιας κοινής αντίληψης για την επείγουσα μετατόπιση από την έμφαση στην Νοσοκομειακή Περίθαλψη προς την Εξωνοσοκομειακή Περίθαλψη. Καθώς έτσι θα επιτευχθεί ουσιαστικότερη και αποτελεσματικότερη κατανομή των πόρων του συστήματος υγείας.
*Άρθρο του Δημήτρη Μπατάκη, (MSc Oικονομικά & Διοίκηση της Υγείας, LSE MSc Διεθνής Πολιτική Υγείας) είναι Διδάκτορας στο Πολυτεχνείο Κρήτης και συνεργάτης στο «Εργαστήριο Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης»
